MGA URI NG PANG-ABAY
1. Pang-abay na Pamanahon – nagsasaad kung
kailan naganap o magaganap ang kilos na taglay ng pandiwa.
Ø
May pananda
Nang, sa, noon, kung, kapag, tuwing,
buhat, mula, umpisa, hanggang
Hal. 1. Kailangan mo bang pumasok nang araw-araw?
2. Tuwing
pasko ay nagtitipon silang mag-anak.
3.
Umpisa bukas ay dito ka na manunuluyan.
Ø Walang pananda
Kahapon, kangina, ngayon, mamaya, bukas, sandali,atb.
Hal. 1. Manonood kami bukas ng pambansang pagtatanghal ng
dulang Pilipino.
2. Ipagdiriwang ngayon ng ating pangulo ang kanyang ika – 40
na kaarawan.
Ø
Nagsasaad ng dalas
Araw-araw, tuwing umaga,taun-taon atb.
Hal. 1. Tuwing Mayo ay
nagdaraos kami sa aming pook ng
santakrusan.
2. Nag-eehersiyo siya tuwing umaga upang mapanatili ang
kanyang kalusugan.
2. Pang-abay na panlunan – tumutukoy sa pook na pinangyarihan, o pangyayarihan ng kilos sa pandiwa. Karaniwang ginagamit ang pariralang
sa/kay .
Sa –
ginagamit kapag ang kasunod ay pangngalang pambalana o
panghalip.
Kay /kina –
ginagamit kapag ang kasunod ay pangngalang
pantanging ngalan ng tao.
Hal. 1. Maraming masasarap na ulam ang itinitinda sa kantina.
2. Nagpaluto ako kina aling Ingga ng masarap ng keyk para sa
iyong kaarawan.
3. Pang-abay na pamaraan – naglalarawan
kung paano naganap,
nagaganap,
o magaganap ang kilos na ipinahahayag ng pandiwa.
Ginagamit ang panandang nang
o na/-ng.
Hal.
1. Kinamayan niya ako nang mahigpit.
2. Bakit siya umalis na umiiyak?
3. Tumawa siyang parang sira ang
isip.
4. Pang-abay na pang-agam – nagbabadya ng
di-katiyakan sa pagganap
sa kilos ng pandiwa.
Mga halimbawa: marahil, siguro, tila, baka,
wari, atb.
Hal.
1. Marami na marahil ang nakabalita
tungkol sa desisyon ng
Sandiganbayan.
2. Higit sigurong marami ang
dadalo ngayon sa Ateneo Home
Coming kaysa nakaraang taon.
3. Tila patuloy na ang pag-unlad
ng turismo sa Pilipinas.
5. Pang-abay na panang-ayon – nagsasaad ng pagsang-ayon.
Hal. Oo,
opo, tunay, sadya, talaga, atb.
Hal.
1. Oo,asahan mo ang aking tulong.
2. Talagang mabilis ang pag-unlad
ng bayan.
3. Sadyang malaki ang ipinagbago
mo.
6. Pang-abay na pananggi – nag-sasaad ng
pagtanggi, tulad ng hindi/di at ayaw.
Hal. 1. Hindi
pa lubusang nagagamot ang kanser.
2. Ngunit marami parin ang ayaw tumigil sa paninigarilyo.
7. Pang-abay na panggaano o pampanukat –
nagsasaad ng timbang o sukat. Sumasagot sa tanong na gaano o magkano.
Hal. 1. Tumaba ako nang limang libra .
2. Tumagal nang isang
oras ang operasyon.
8. Pang-abay na pamitagan – nagsasad ng
paggalang.
Hal. 1. Kailan po kayo uuwi?
2. Opo, aakyat na po ako.