mamsha.com

Iba't Ibang Pagpapahayag
Home
Essay Criteria
Mangrove Planting Important Documents
Debate Criteria
Powerpoint Criteria
Kapayapaan
KABATAAN
Tayutay
Tanging Pamana
Halimbawa ng Silabus (Syllabus)
Pang - Uri (Kayarian at Kaantasan)
Pagpapalwawak ng pangungusap
Iba't Ibang Pagpapahayag
Paglalarawan
Paglalahad
Pangangatwiran
Talumpati
Noli Me Tangere
Pangungusap at kayarian
Pang-abay
Ponemang Suprasegmental
Pagbabagong Morpoponemiko
Tungkol kay mamsha
Favorite Links
Tawagan ako
Pamilya ko
Vacation Photo Album
Pangatnig
Pang - uri
Wastong Gamit ng Salita

Sining ng Pagsasalaysay

Pagsasalaysay
Ito ay nagsasaad ng mga pangyayari o karanasang magkaugnay. katulad ito ng pagkukwento ng mga kawil-kawil na pangyayari, pasulat man o pasalita. Itinuturing ito na pinakamasining, pinakatanyag at tampok na paraan ng pagpapahayag. Ito rin ang sinasabing pinakamatandang uri ng pagpapahayag sapagkat dito nagsimula ang alamat; epiko at mga kwentong bayan.

Pagpili ng Paksa - Ito ang unang mahalagang hakbang sa pagsulat ng salaysay.
                              Kailangan ito ay maganda at kawili-wili. Bukod dito,
                              mahalaga rin ito ay napapanahon at may dalang pakinabang
                              o kabutihan sa mga babasa.

Ilan sa mga dapat isaalang-alang sa pagpili ng paksa ay ang mga sumusunod:

1. Kawilihan ng Paksa - Dapat ay likas na napapanahon; may mayamang
   damdaming pantao, may kapanapanabik na kasukdulan, naiibang tunggalian, at
   may malinaw at maayos na paglalarawan sa mga tauhan at tagpuan.

2. Sapat na Kagamitan - mga datos na pagkukunan ng impormasyon.

3. Kakayahang Pansarili - ang pagpili ng paksa ay naaayon din sa kahusayan at
    hilig ng manunulat.

4. Tiyak na Panahon o Pook - ang kagandahan ng isang kwento ay nakasalalay
    sa malinaw at masining na paglalarawan ng panahon at pook na pinangyarihan
    nito. kaya, mahalagang iwasan ang labis na paghaba sa panahong sakop ng
    salaysay at pagbangggit ng napakaraming pook na pinangyarihan ng salaysay.
 

5. Kilalanin ang mambabasa - sumusulat ang tao hindi para lamang sa kanya
   pansariling kasiyahan at kapakinabangan kundi para sa kanyang mga
   mambabasa.

ANG MGA MAPAGKUKUNAN NG PAKSA
 
1. Sariling karanasan - pinakamadali at pinakadetalyadong praan ng
                                 pagsasalaysay ng isang tao sapagkat ito ay hango sa
                                 pangyayaring naranasan ng mismong nagsasalaysay o 
                                 magasasalaysay.
 
2. Narinig o napakinggan sa iba - maaring usapan ng mga tao tungkol sa isang
                                                 pinagtatalunang isyu, mga balita sa radyo at
                                                 telibisyon at iba pa. Subalit, tandaan na hindi
                                                 lahat ng narinig sa iba ay totoo at dapat
                                                 paniwalaan. mahalagnag tiyakin muna ang 
                                                 katotohanan bago isulat.
 
3. Nabasa o Napanood - mga palabas sa sine, televisyon, dualng panteatro at iba 
                                    pa.
 
4. Likhang - isip - mula sa imahinasyon, katotohanan man o ilusyon ay makalikha
                          ng isang salaysay.
 
5. Panaginip o Pangarap - Ang mga panaginip at hangarin ng tao ay maari ring 
                                      maging batayan ng pagbuo ng salaysay.
 
Katangiang Dapat Taglayin ng Salaysay
1. Ang pamagat ay maikli, orihinal, kapana-panabik at napapanahon
2. Mahalaga ang paksa o diwa
3. maayos at di - maligoy ang pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari
4. kaakit-akit na simula
Kasiya-siyang wakas
 
Mga Bahagi ng Salaysay o Kwento
1. Simula
2. Tunggalian
    a. Tauhan laban sa ibang tauhan sa kwento
    b. Tauhan laban sa sarili
    c. Tauhan laban sa kapaligiran o kalikasan
3. Kasukdulan - ito ang kapanapanabik ng bahagi ng isang kwento.
4. kakalasan - ito ang nagbibigay linayw sa mga tanong na nagpanabik sa
                     mambabasa sa bahaging kasukdulan. dahan - dahang bumababa
                     ang pananabik ng mambabasa.
5. Wakas - kahihinatnan ng mga tunggalian sa kwento. Dito rin ipinapahayag ang
                 mahalagang kaisipan o mensahe sa kwento.
 
MGA URI NG SALAYSAY
1. kwento ng Tauhan - Binibigyang - halaga sa kwento ang kilos, galaw,
                                    pananalita at kaisipan ng isang tauhan.
 
2. Kwento ng Tagpuan - Binibigyang - diin ang lugar na pinangyarihan sa
                                       kwento.
 
3. Kwento ng Banghay - Higit na pinahahalagahan sa kwento ang
                                       makabuluhang pangyayari at kalagayang ginagalawan
                                       ng mga tauhan.
 
MGA ANYO NG SALAYSAY
1. Maikling Kwento - nagdudlot ng isang kakintal sa isip ng mga mambabasa sa
    pamamagitan ng paglalahad ng mahahalagang pangyayari sa buhay ng tauhan.
 
2. Tulang Pasalaysay - patulong pasalaysay ng mga pangyayari na gumagamit
    ng pananalitang matalinhaga.
 
3. Dulang Pandulaan - binibigyang diin dito ang bawat kilos ng mga tauhan, ang
    kanilang panlabas na kaanyuan kasama na rito ang kanilang pananamit, ayos
    ng buhok at mga gagamiting mga kagamitan sa bawat tagpuan. Ang kwentong
    ito ay isulat upang itanghal.
 
4. Nobela - nahahati sa mga kabanata; punung - puno ng mga masalimuot na
    pangyayari.
 
5. Anekdota - pagsasalaysay batay sa tunay na pangyayari
 
6. Alamat - tungkol sa pinagmulan ng isang bagay o anuman sa paligid.
 
7. Talambuhay "Talaan ng Buhay" - pangyayaring naganap sa buhay ng isang
    tao mula simula hanggang kamatayan.
 
8. Kasaysayan - pagsasalaysay ng mahalagang pangyayaring naganap sa isang
    tao, pook o bansa.
 
9. Tala ng Paglalakbay (Travelogue) - pagsasalaysay ng isang
    pakikipagsapalaran, pagbibiyahe o paglalakbay sa ibang lugar.
 

PAGLALARAWAN - Ito'y isang anyo ng pagpapahayag na
naglalayong bumuo ng isang malinaw na larawan sa isip ng
mga mambabasa o nakikinig. sa pamamagitan ng paggamit ng
tiyak na salitang naglalarwan, gaya ng pang-uri at
pang-abay, malinaw na naipakikita ang katangian ng tao,
bagay, lugar o pangyayari na ating nakikita, naririnig o
nadarama.
- napapagalaw at napakikislot din ng
paglalarawan ang ating mga guni-guni, imahinasyon at
nakatatawag ng paningin at pansin ng mga mambabasa. Edit Text

MGA KATANGIAN NG ISANG MAHUSAY NA PAGLALARAWAN


1. May tiyak at kawili-wiling paksa
2. Gumagamit ng wasto at angkop na pananalita.
3. Malinaw na pagbuo sa mga larawang nais ipakita.
4. Isinasaalang-alang ang pagpili ng sariling pananaw sa
paglalarawan.

Iba't Ibang pananaw na magagamit:
a. distansya sa bagay na inilalarawan gaya ng agwat
o layo nito
b. kung nasa loob o labas
c. ayon sa sariling palagay o damdamin ng
naglalarawan bunga ng kanyang karanasan o ng
karanasan ng ibang tao.
d. ayon sa sariling palagay batay sa kanyang
narinig o nabasa.

5. Pumupukaw ng higit sa isang pandamdam: Paningin;
pandinig; pang-amoy; panlasa at panalat.
6. may kaisahan sa paglalahad ng mga kaisipang inilalarawan
7. May tiyak na layunin sa paglalarawan.